Fruitbomen: diverse peren- en appelrassen

Plattegrond van De Nijvere Pier, met aanduiding van alle fruitbomen op 'algemene grond'

Perenbomen

Er staan nog tien oude hoogstammen...

De Nijvere Pier is in 1983 gestart op een stuk grond dat lange tijd in gebruik was als kersen- en perenboomgaard. In de 50-er en 60-er jaren van de 20e eeuw werden de kersebomen gerooid, vanwege de opkomst van laag- en middelstamteelt, maar de peren mochten blijven staan. Het perceel werd vervolgens als weiland gebruikt. 

De perenbomen die de Nijvere Pier in 1983 nog aantrof mochten natuurlijk blijven. Ze werden vanaf toen ook weer onderhouden (gesnoeid) en mede daardoor staan de meeste daarvan er anno 2024 nog steeds! Daar hebben we veel plezier van want ze bloeien prachtig én leveren elk jaar een hoop lekkere peren. En dat terwijl deze bomen dus al minstens 80 jaar oud zijn!

... maar welke rassen zijn dat?

Bij de start van 'De Nijvere Pier' was er weinig meer met zekerheid te zeggen over de nog aanwezige perenbomen: niet wanneer ze precies geplant waren en ook niet welke rassen er nou precies stonden. Anno 2022 kon ook Gerard van der Vecht, buurman op Mereveldseweg 4 en zoon van de voormalige eigenaren van de boomgaard, er geen uitsluitsel over geven. Weliswaar worden in Nijvere-Pier-ledenblaadjes uit de beginjaren voor sommige bomen wel namen genoemd, maar waar die gegevens op gebaseerd zijn is dan weer niet duidelijk.

Determinatie gaf een verrassende uitkomst!

Uit nieuwsgierigheid naar 'de echte naam' werd in september / oktober 2023 een gerenommeerd pomoloog ingeschakeld om uit te zoeken welke rassen we nou precies hebben staan. Jan Veel, woonachtig in het Groningse Tolbert en één van de 'Vrienden van het Oude Fruit' ontving daarvoor van elke boom een vijftal vruchten. Daarvan onderzocht hij een heleboel uiterlijke kenmerken, zoals vorm en grootte van de vrucht, ruwheid en kleur van de schil, inplant van de steel, diepte van het kroontje en vorm van het klokhuis. Ook de kleur, het mondgevoel en de smaak van het vruchtvlees werden in de determinatie betrokken.

De resultaten waren verrassend: er bleek sprake van véél meer verschillende rassen dan we veronderstelden (hetgeen dus gebaseerd was op aannames uit de begintijd van 'De Nijvere Pier').

Onderaan deze pagina staan een plattegrond waarop alle bomen zijn weergegeven én een lijst met hun naam en toenaam.

Appelbomen

Eerst waren nog géén appeltjes voor de dorst...

In 1983 stonden er geen appelbomen op het perceel waarin de tuintjes werden uitgezet. Dat werd al gauw als een gemis ervaren, dus werden er in 1985 twee appelbomen geplant. Overigens stonden er wel een paar appels op het naastgelegen 'voorterrein', achter de parkeerplaats. Daarvan staan er anno 2023 nog twee (de lekkerste, een Tydeman's Early, is met zijn nu holle stam helaas wel bijna aan het eind van z'n levensduur).

... maar nu is er een echte appelboomgaard

In 1997 nam één van de leden - de toenmalige voorzitter Mario Tymosz - het initiatief tot het ontwikkelen van een echte appelboomgaard. Daartoe plantte hij een achttal verschillende boompjes op het vroegere 'hooiland', de strook langs de spoorlijn. Door zijn goede zorg zijn deze uitgegroeid tot gezonde volwassen bomen en noemen we de strook langs de spoorlijn tegenwoordig 'boomgaard'. 

Rond 2012 (en in 2022 nog eens) werden er ook door andere leden diverse appelboompjes geplant, o.a. tegen de omheining langs de Mereveldseweg. In 2023 zijn de meeste daarvan nog kleine exemplaren, die nog niet of nauwelijks vrucht dragen.

Alle fruitbomen: waar, wat, wanneer